Từ bãi đậu xe rẽ phải là cổng đền Thượng uy nghi. Mặc dù đang vào kỳ nghỉ lễ dài, nhưng cũng có khá nhiều người lên vãn cảnh chùa. Qua cổng, du khách còn phải leo hơn 500 bậc đá nữa mới tới cửa đền chính ở chót vót trên cao. Ngôi đền nhỏ được xây theo hình chữ Nhất. Đền chỉ có  một mái lộ thiên lợp ngói nghiêng bên của hang. Mái sau Đền nằm ngầm dưới lòng tảng đá nên ngôi đền có thế vững chãi, trang nghiêm khá độc đáo. Ba gian của Đền Thượng tuy không rộng, nhưng huyền bí, có thăm thẳm độ sâu về tâm linh. Chính giữa ngôi Tam Bảo là tượng ĐứcThánh Tản ngự trong long ngai sơn son thiếp vàng. Bên tả là thờ Đức Thánh Trần (Hưng Đạo Vương) và bên hữu là ban thờ Tam toà Thánh Mẫu (bà mẫu Thượng ngàn).

 

Qua sân đền chính, leo thêm  vài chục bậc đá nữa du khách sẽ tới điểm cao nhất của Đền Thượng. Nơi đây có một chiếc lầu tám góc nhỏ thoáng, mát. Trong lầu có đặt tượng Địa mẫu đứng trên quả địa cầu dịu dàng thuỳ mị. Cạnh đó là bệ thờ Mẫu Cửu Trùng Thiên, Quỳnh Hoa và Quế Hoa Công chúa quanh năm nghi  ngút hương... Từ nơi đỉnh cao này du khách có thể phóng tầm mắt ra xa thưởng ngoạn phong cảnh của thiên nhiên trong bầu không khí cực kỳ thanh khiết của núi rừng: Những dải mây như những chiếc khăn voan trắng tung bay trên tấm áo choàng xanh của non ngàn. Thấp thoáng xa xa những bóng cô gái dân tộc như những bông hoa rừng trong nắng mai. Màu xanh mượt mà trên cánh đồng ngô uốn lượn theo dòng sông Đà lăn tăn sóng... càng tô đẹp thêm cho cảnh vật quanh khu Đền Thượng - Nơi giữ bao ẩn tích gắn với truyền thuyết Sơn Tinh - Thuỷ Tinh...

 

Tuy vậy, Đền Thượng mới được khởi công xây dựng chỉ từ tháng 10 năm 1993 và hoàn thành vào tháng 12 năm 1996. Câu chuyện xây dựng ngôi đền này đến nay vẫn được dân địa phương kể lại như 1 huyền thoại trong Cổ tích: Một ngày kia, bà Đặng Thị Mát (nguyên giáo viên trường cấp 1,2 Thanh Mỹ, Hà Tây) nằm mơ thấy một tảng đá lớn bay dập dềnh trên đầu như muốn đón bà đi. Bà cứ đi theo tảng đá đó cho tới khi nó dừng lại trên đoạn núi cao dày đặc sương.  Tỉnh dậy, còn chưa hiểu thế nào thì vài hôm sau đã thấy Ban Giám đốc vườn quốc gia Ba Vì đã tới mời bà xây đền Thượng. Trong chuyến đi khảo sát địa điểm xây Đền cùng các ngành chức năng, bà Mát vô cùng kinh ngạc khi thấy phiến đá ở đây giống hết như tảng đá lớn trong giấc mơ của mình. Dưới phiến đá còn có 3 pho tượng bằng đá và một bát hương cổ! Là một người mộ đạo, bà Mát đã quyết tâm phát tâm xây dựng bằng được ngôi Đền mặc dù việc XD gặp muôn vàn khó khăn. Hàng trăm tấn xi măng, gạch ngói, VLXD chỉ chuyển được bằng xe tới cốt 400. Còn hơn 500 bậc leo nữa là phải vận chuyển bằng sức người. Bản thân bà Mát đã phải đeo ba lô tải xi măng leo bộ lên đền để phục vụ cho xây dựng. Được sự quan tâm của chính quyền và sự ủng hộ, tiếp sức của nhân dân, sau hơn 3 năm bà đã xây dựng xong ngôi đền 3 gian như hiện nay. Không ít người cho rằng Phật đã giúp bà Mát vượt mọi khó khăn để xây dựng, tôn tạo được ngôi đền Thượng linh thiêng hiện nay...

Liên hệ địa chỉ

Đền Thượng
Xã Ba Vì, huyện Ba Vì, thủ đô Hà Nội